- COMMUNIO
- COMMUNIOGraece Κοινωνία, inter nomina S. Eucharistiae, reperitur 1. Corinth. c. 10. v. 16. quae, ut alias rationes omittam, sic dicta est Pachymeri, διὰ τὸ τότε κοινωνεῖν τοὺς ἀξίους πάντας τῶ μυςηρίων, Quia primis temporibus omnes, qui digni erant, mysteriis (h. c. Cena Domini) participabant. Postea vero ubi deficiente zelô populus Christianus communicare desiit, nisi semel in anno, ut toties queruntur Ioann. Chrysostomus, Ioann. Cassianus, alii: quae prius dicebatur et erat Communio, fieri coepit ςθέαμα καὶ ἄκουσμα, spectaculum et acroama, Isaac. Casaubonus, Exercit. 16. §. 30. ubi accurate de hac voce pluribus agit. Similiter seqq. saeculis, separatô a Clericis populô, Communio distingui, et alia Sacerdotalis, alia Laica dici coepit: Quarum illa Sacerdotum erat, haec Plebis; cui Presbyteti etiam ac Clerici accensebantur, si quid levioris delicti commisissent. Unde apud Sanctum Cyprianum, Ep. 52. Admissus est Trophimus, ut Laicus communicet, non ---- locum Sacerdotis usurpet. Et in Canonibus, qui Apostolici dicuntur, c. 14. iubetur Presbyter, qui in aliena parochia insciô Episcopô commoratur, κοινωνεῖν ως Λαϊκὸς,inter Laicos communicare. Si vero culpa gravior esset, interdum ne Laicâ quidem donabantur Communione, sed ad paenitentiam relegabantur, i. e. in Classe paenitentium consistere iubebantur, ad Aedium sacratum fores, donec Ecclesiae reconciliatentur: Concil. Sardic. can. 1. Clericis vero exauctoratis et excommunicatis, Communio haec in fine tantum vel ne in fine quidem concedebatur: quod posterius idem Concilium, can. 2. statuit in Episcopos, qui artibus fraudibusque plebem alienam concitâssent, quo Episcopi postularentur, etc. Vide Car. du Fresne, Glossar. et hîc ubi de Censura Ecclesiast. Excommunicatione et Reconciliatione. In Communione vero hac sacra, Iustini tempore Diaconi sacras partes populo distribuebant, et ad absentes quoque deferebant. Clemens, in Alexandrina Ecclesia, ipsum populum de patina consecratas offas accepisse, scribit. Tertullianus suâ aetate, non de aliorum, quam de praesidentium manu, eas sumi dixit. Non enim ubivis aut omni tempore, uniformis Cenae ritus erat. Postea autem frequentius Episcopi Presbyteris, Presbyteri Diaconis, Diaconi fere Laicis et reliquae Ecclesiae plebi, sacra symbola ministrabant. Ordine quoque aliquô Communio peragebatur, ut primum communicaret Clerus, Episcopi, Presbyteri, Diaconi etc. atque hi deinceps sanctiori Ecclesiae loco, intra ipsa Altarium, ut vocabantur, septa: tum extra illa Populus, primo Viri, deinde Mulieres; et hae non nisi velatae, unusquisque ordine suô. Unde Communioms Eccles. atque Laicae divisio, retro indigitata, originem habuit. Sed optimus procul dubio communicandi modus est, quem Christus usurpavit; de quo, ut et plura hanc in rem, vide supra in voce Cena Domini. Sed et Communio, in Ecclesia Romana Antiphona vel Cantus Ecclesiasticus, qui, dum populus communicat, decantatura a Cantoribus, inventus a Gregorio M. ut habent Honorius Augustodun. l. 1. c. 90. Auctor Chronici Reichersperg. A. C. 424. Cardin. Bona, Rerum Liturgic. l. 2. c. 17. num. 1. Alii. In ritu Ambrosiano Transitorium dicitur, quia tunc ad Epistolae cornu sit transitus, quemadmodum in ritu Romano etiam observatur, ut ait Dominic. Macer in Hierolex. Porto Communio Passiva, in Concil. Carthaginensi dicitur, quae sinediscrimine omnibus concessa est. At Communio Peregrina, quae peregre cum Formatis advenientibus Ecclesiasticis vel Laicis concedi solebat: ita ut si Episcopus peregrinus cum Metropolitani Formatis in alienam dioecesin veniret, nullô quidem in ea dignitatis suae munere fungeretut, sed in consessu Presbyterorum, seu, ut vocabant, Presbyterio, ante Presbyteros sederet, et ab Episcopo civitatis, cum ceteris Presbyteris Dioecesanis sacram Eucharistiam sumeret, sicut in can. 18. Nicenae Synodi dicitur. Quod idem contingebat peregrinis Presbyteris et Diaconis, qui intra Cancellos sedebant, ut peregtini tamen ab officio cessabant; communicantes tantum tum in oratione, tum in Eucharistia, cum aliis Presbyteris, etc. Atque hâc notione Communionem peregrinam accipi in Concil. Regiensi, A. C. 439. can. 3. contendit Sirmondus. Postea vero, poenalis quaedam Communio pe regrina dici coepit, quod instar peregrinae proprie dictae esset. Quoties videl. Episcopo adimebatur Episcopatus, ad quem ordinatus erat, administratio; nomen vero, ordo et dignitas relinquebatur: sic ut sederet et communicaret cum Episcopis, abstineret tamen ab officio dignitatis, atque communicaret ut peregrinus. Quod Bassiano et Stephano, qui contra Canones ephesinam comparaverant sedem, accidisse legimus, in Concil. Chalcedonensi, Act. 11. et 12. Unde conficit Car. du Fresne, leviorem fuisse Communionis huius, quam Laicae, poenam: cum hac postrema Clerici gradu suô carerent in perpetuum; priori vero, si recipiscerent, locum recuperarent suum, ut est in Concil. Agathensi, can. 2. Vide Sirmondum, Histor. Paenitentiae publ. c. ult. aliosque auctores praefato Carolo du Fresne, in Glossar. laudatos; ut et Macros Fratres, in Hierolexico: de investitura vero per Communionem, suô locô.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.